“…Lỗ Tấn là một gia sư văn hóa mới. Quách Mạt Nhược là tổng
chỉ huy của phong trào văn hóa. Cho thấy nền văn học Quốc-Cộng trong thời chiến
tranh không lấy gì sáng sủa cho nước Trung Hoa…”
Hồ Chi Minh viết "10 bản báo cáo" gửi về Trung Cộng.
Ngày 20 tháng 4 năm 1939-12 tháng 7 năm 1940, Hồ Chí Minh viết một
báo cáo gửi đến Moscow cho Quốc tế Cộng sản. Thúc dục, Ủy ban Quốc tế Cộng sản
Đông Dương kêu gọi khắp nơi nổi dậy, ký tên PC Lin, cuối tờ báo cáo để bảo chứng
viết thêm "chúng tôi là âm thanh" (Ban hành động, nhóm gián điệp Đông
Dương). [1]
Một số báo cáo viết bằng Pháp ngữ, một số viết Hoa ngữ, nội dung
tình hình Việt Nam và sự hoạt động tiến đến phát triển Trotskyite liên quan đến
Việt Nam-Trung Quốc. Một báo cáo khác ngày 12 tháng 7 năm 1940, dùng "Hoa
ngữ" viết 12 trang giấy. Từ việc phân tích các nội dung của những báo cáo,
không giống các văn bản tiếng Việt của Nguyễn Ái Quốc. Rõ ràng PC Lin không phải
Nguyễn Ái Quốc. Trong trường hợp khám phá những văn bản của Nguyễn Ái Quốc có
liên quan đến Việt Nam hoặc giới thiệu về văn hóa, tài nguyên, hệ thống chính
trị, địa lý v.v... nếu khai thác về mặt thuật ngữ sẽ thấy Hồ Chí Minh sử dụng một
số loại từ ngữ như Đảng Cộng sản có hơn mười nghìn người Annam sinh sống tại
Trung Quốc, theo ngôn ngữ này chúng ta thấy Đảng Cộng sản khinh miệt cộng đồng
người Việt Nam, cho nên có ba thường dân bị cảnh báo "phản bội tổ chức"
và thủ tiêu bốn người khác". Hồ Chí Minh nhờ một số người Việt thả "tờ
rơi" ở khắp nơi Trung Quốc, kêu gọi tổng tấn công, Tưởng Giới Thạch
(Chiang Kai-shek) và Bạch Sùng Hi (Baichong Xi) nhưng không thành công.
Tháng 9 năm 1931, một báo cáo của Hồ Chí Minh viện dẫn vấn đề phe
Trotsky Trung Quốc, quan hệ quân đội Nhật Bản xâm chiếm Mãn Châu và dọc theo bờ
biển Tây Bá Lợi Á (Siberia). Văn phòng thám tử Nhật Bản liên lạc với
nhóm Trotsky Thượng Hải. Hai bên đã ký kết một hợp đồng như sau: Phe Trotsky đảm
bảo rằng không công khai ngăn chặn sự xâm lược của Nhật Bản. Nhật Bản sẽ trả
cho nhóm thám tử Trotsky mỗi đầu người $ 300 một tháng, vì vậy đối tác Trần Độc
Tú (陳獨秀) tiến hành công việc của mình. Họ lấy tiền của Nhật Bản, xuất bản
tạp chí công tác tuyên truyền hổ trợ cho Nhật Bản: "Nhật chiếm đóng Mãn
Châu chỉ muốn giải quyết nhanh chóng các vấn đề đình chiến, không phải vì ý định
nhỏ muốn xâm chiếm Trung Quốc". Tại Thượng Hải, Nhật Bản đã hứa trả tiền mỗi
tháng $ 100.000 cho Cục Thám tử Trotsky, nếu kiểm soát được miền Trung và miền
Nam Trung Quốc. Riêng tại Thiên Tân và Bắc Kinh, Trotsky đã nhận được $ 50.000
một tháng, và chấp nhận để mắt đến miền Bắc, mục đích của Nhật Bản chống lại
các Quân đội Bát Lộ Quân Trung Cộng và các tổ chức thân cộng.
Ba kẻ quyết tử vì quan điểm Cộng sản, mạnh thắng làm vua, yếu thua
làm giặc phản quốc, từ trên xuống Lỗ Tấn (Lu Xun) tự xưng là cầm đầu phong trào
văn hóa cách mạng, tạo ra hai mươi lăm năm cuộc đời mới, Trần Độc Tú (陳獨秀) con người của Trotsky, Mao Trạch Đông (毛泽东) Cộng sản chủ nghĩa. Nguồn: Tài liệu Huỳnh Tâm.
"Cục tình báo quân sự Nhật Bản", thường trích dẫn ba chữ
"tín, kiện, trung" làm ẩn dụ cho các nhóm "gián điệp"
và nhóm tin tức nội bộ Nhật Bản. Ví dụ: "Chỉ có hai đơn vị sẽ có thể chinh
phục Phương Đông", "Đồng yen Nhật phải trả một chi phí cho bảy tỷ người
đã bị giết hoặc bị thương, bạn có thể trao đổi nghề nghiệp với 12 tỉnh. Đây là
một trong những thiệt hại nghiêm trọng của Trung Quốc". Người ta sẽ thực sự
ngạc nhiên khi họ bắt đầu thấy Hồ Chí Minh hoạt động gián điệp cho quân Nhật Bản,
và đã leo lên mối quan hệ Trung-Nhật, quân đội Nhật Bản chỉ định Hồ Chí Minh
thay mặt "bộ phận gián điệp chiến tranh".
Sau khi Pháp đầu hàng Đức, họ thường đề cập đến số phận của Việt
Nam: "Người Pháp... người Đức, Anh, Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và chính phủ
Pháp thảo luận làm thế nào để giảm bớt cơn đau chiến tranh cho Việt Nam? Hoặc
dành riêng Việt Nam cho người Nhật Bản sẽ tốt hơn?! Một cách đình chiến trong
khu vực Đông Á? Bởi vì họ đã ghét Pháp, cộng với một loạt các cuộc tàn sát của
quân Pháp tại Trung Quốc, do đó, tội phạm bạo lực sẽ trở thành tội phạm chiến
tranh, nghĩ rằng cần để các nước Đông Nam Á có được tự do và độc lập, cũng có một
giải pháp khác khuyến khích con "quỷ màu vàng" ám chỉ (Nhật Bản Á
Châu) sẽ rời khỏi Việt Nam, tốt hơn so với ma Pháp.
Quốc tế Cộng sản tiếp nhận báo cáo của Hồ Chí Minh, ông đã viết:
"Trong Bắc-Tề, tổ chức một bữa tiệc gọi là "đảng bảo hoàng" Họ
đã gửi thông báo đến các quan chức, thông qua các hoạt động xung quanh Hoàng Đế;
Trung Quốc có nhà Thanh hợp nhất các tổ chức "Quân chủ", Việt Nam có
"Phong trào Cần Vương," nhưng có vẻ như không bao giờ nghe nói về
thuật ngữ "bảo hoàng", từ ngữ và cách diễn đạt tương tự nhưng vẫn còn
nhiều khác biệt. Báo cáo này Hồ Chí Minh viết tay bằng Nhật ngữ, ký tên PC Lin,
nhờ bản báo cáo trên chúng ta có thể khẳng định Nguyễn Ái Quốc không thành thạo
tiếng "Nhật Bản", chắc chắn Hồ Chí Minh là một tay lão luyện ngôn ngữ
Trung Quốc. Nhật báo "Cứu Vong" (救亡日報) Quảng Tây, loan tải Nhật Bản
thua trận tại Quảng Châu. Vào đầu năm 1939, Quách Mạt Nhược (郭沫若) ở phía Bắc Trung Quốc đưa tin Quế Lâm mở lộ trình Nhận Bản rút
quân.
Hà Diễn Tổng biên tập nhật báo "Cứu Vong" cho biết
Hồ Chí Minh với bút danh Bình Sơn (平山), nội dung không xuất sắc
nhưng vì muốn đào tạo một đảng viên, cho nên loan tải tất cả 10 bài:
(1) Hương vị vững chắc của
trời, loan tải ngày
15 tháng 11 năm 1940.
(2) Trì hoa dữ hoàng ngưu (con
nhái và con bò) loan tải ngày 24 tháng 11.
(3) Trò đùa của ông
Roosevelt, loan tải
ngày27 tháng 11.
(4) Lưỡng cá phàm-nhĩ tái chính phủ (Hai chính
phủ Versailles) loan tải ngày 29 tháng 11.
(5) Tạo dao (Đặt điều) loan tải ngày 1 tháng 12.
(5) Tạo dao (Đặt điều) loan tải ngày 1 tháng 12.
(6) Việt Nam nhân dân dữ Trung Quốc báo chí (Nhân
dân Việt Nam với báo chí Trung Quốc) loan tải ngày 2 tháng 12.
(7) An Nam ca dao dữ Trung Quốc kháng chiến (ca
dao An Nam với cuộc kháng chiến của Trung Quốc) loan tải ngày 4 tháng 12.
(8) Ngư mục hỗn châu (Mắt cá đánh lận ngọc
trai) loan tải ngày 8 tháng 12.
(9) Ý đại lợi thực bất đại lợi (Ý Đại Lợi thực
không đại lợi) loan tải ngày 16 tháng 12.
(10) Việt Nam “phục quốc quân” hoàn thị mại quốc quân (Việt
Nam "phục quốc quân" hay là mại quốc quốc) loan tải ngày 18 tháng
12năm 1940.
Điểm chung đây là những bản báo cáo của Hồ Chí Minh viết với ngôn
ngữ dí dỏm, ý nghĩa nông cạn, các nội dung của bài viết kém hiểu biết, tất
nhiên nhật báo "Cứu Vong" (救亡日報) loan tải theo lý do của ban
biên tập. "Cứu Vong" là một tổ chức xu hướng chính trị trong giới văn
nghệ sĩ của Quốc-Cộng, trước mắt cho thấy sự thật của Trung Cộng muốn tập trung
giới văn nghệ sĩ vì mục đích giành người, giành việc cướp công của Quốc Dân Đảng,
cùng một cách khác, nếu cướp không được phá thối tờ nhật báo "Cứu
Vong". Trước khi nhật báo "Cứu Vong" chưa thuộc vào tay Trung Cộng,
Hồ Chi Minh đã viết 10 bản báo cáo loan tải trên nhật báo Quảng Tây.
Buổi chiều, ngày 27 tháng 7 năm 1937, tờ nhật báo "Cứu
Vong" chính thức ra mắt, Quách Mạt Nhược (郭沫若) chủ nhiệm kiêm chủ bút. [2]
Chủ trương của những người sáng lập nhật báo "Cứu Vong", vận động
tuyên truyền làm diệu nội chiến, trang đầu tiên tỏ lòng tôn kính Tưởng Giới Thạch
(Chiang Kai-shek), sau đó loan tải một bài viết tựa đề "Tưởng Giới Thạch
(Chiang Kai-shek), gặp gỡ Uông Tinh Vệ (Wang Jingwei) trong thời gian ngắn nay
vẫn còn trong tâm trí", lời khen ngợi dành riêng Tưởng Giới Thạch (Chiang
Kai-shek).
Hạ Diễn (Xia Yan) loan tải bài tường thuật: "Trong suốt thời
gian này, tôi cảm động nhất là lòng trung thành vô hạn của Quốc-Cộng, từ trung
tâm Chu Ân Lai đã từng yêu quý tôi: Tưởng Giới Thạch (Chiang Kai-shek), người
đã gặp Trần Thành (Chen Cheng) trong tình cảm rất khó xử, nhưng sau khi nói
chuyện với họ và tôi hiểu chính xác Chu Ân Lai có ý cướp nhật báo "Cứu
Vong". Sau trận Thượng Hải, Trung Cộng nhận lỗi vì đã khiêu chiến trước với
Quốc Dân Đảng. Đầu tháng 1 năm 1938, Quách Mạt Nhược qua Hồng Kông đến Quảng
Châu lập tờ nhật báo "Cứu Thục". Sớm nhận được điện báo hổ trợ từ Nam
Kinh, Quách Mạt Nhược thảo luận vấn đề quan trọng thành lập chinh nhánh nhật
báo "Cứu Thục" tại Vũ Hán.
Ngày 9 tháng 1 năm 1938 xảy ra những cuộc người Hán Đông chống lại
người Hán Tây Nam, Hoàng Kỳ Tường (Huang Qixiang) viết bài loan tải trên báo Cứu
Thục, tôi đã đọc được bài này, cùng ngày Trần Thành (Chen Cheng) mời Quách Mạt Nhược
tham dự và nhờ viết bài ngày đại hội của "Quân ủy Trung ương, Bộ Chính trị,
Giám đốc Văn phòng Bộ tại Vũ Hán", những người trí thức Cộng sản tham dự
như Chu Ân Lai, Đổng Tất Vũ (Tung Pi-wu), Lâm Bá Cừ (Lin Boqu), Vương Minh
(Ming), Bác Cổ (Bogut) và Cục trưởng Dương Tử Trung Cộng CPC, Những nhà lãnh đạo
Cộng sản thuyết phục nhật báo "Cứu Thục" (Quách Mạt Nhược). Chu
Ân Lai nói: "Bạn làm Giám đốc hai Văn phòng nhật báo Cứu Thục và Cứu Vong,
tôi đã xem xét trước khi đề nghị bạn hãy chấp nhận làm Thứ Trưởng, nếu không bạn
sống vô nghĩa." Thực tế Thứ trưởng mà Chu Ân Lai đề cập đến nó là ảo cấp,
trong khi đó các giám đốc bộ phận mới là công việc thực sự. Chu Ân Lai nói tiếp:
"Bạn có thể làm được rất nhiều việc thực tế".
Vào giữa tháng Ba, Quách Mạt Nhược nhận làm việc cho Hội đồng
Quân sự của Tổng cục Chính trị. Hội đồng Dương Tử CPC, quyết định thành lập một
mặt trận thống nhất truyền thông của ba tổ chức báo đảng Trung Cộng, Cứu Vong,
Cứu Thục. Trung Cộng muốn huy động, sắp xếp lại một số lượng lớn trong giới văn
học và nghệ thuật, những người nổi tiếng chống Nhật, thành một lực lượng tuyên
truyền với sự tham dự của Hồ Dư Chí (Hu Ngọc Chi), Dương Hàn Sinh (Yang
Hansheng), Úc Đạt Phú (Yu Dafu), Từ Bi Hồng (Xu Beihong), Trầm Quân Nho (Shen
Jun-ru), Điền Hán (Tian Han), Tịnh Hải (Xian Xinghai), Hồng Thâm (Hồng Shen),
Phùng Nai Siêu (Feng Naichao).
Ngày 01 tháng 4 năm 1938, Văn phòng Vũ Hán thuộc Bộ Chính tri
Trung Cộng phát hành bốn tác phẩm "Phong trào văn hóa Vũ Hán",
"Chiến tranh chống Nhật Bản", "Mở rộng tuyên truyền chung",
và "đóng góp tháng Bảy" và các hoạt động khác, để khởi động văn nghệ
ca hát, kịch, phim v.v... tất cả các tầng lớp xã hội đua nhau thúc đẩy sức đề
kháng của nó. Đặc biệt chú ý đến ba trung tâm nghệ thuật mở rộng cho khán giả
nhà máy, công nhân, và tầng lớp thấp hơn, thực hiện nguyên tắc "Chương
trình thập đại cứu quốc" của Trung Cộng. Nó cũng gây ra một số người
không thích như Nhậm Trần Thành (任陈诚) Quốc Dân Đảng (KMT) người đứng
đầu bộ phận chính trị.
Tờ nhật bào Cứu Vong sập bẫy chết trong tay của Chu Ân Lai, ông ta
mời Quách Mạt Nhược và Vũ Lập Quần (trong Liqun) đến Vũ Hán, họ gặp
nhau trong một buổi cơm tối, Chu Ân Lai, Đặng Dĩnh Siêu (Đặng Dĩnh Siêu) giới
thiệu kết nạp đảng viên bí mật, được xem đây là một trong những kế hoạch phát
triển đảng viên.
Năm 1938, ngay sau khi các nhà văn dao động, Hồ Phong (Hu Feng) chỉ
ra, tại thời điểm lĩnh vực văn hoá, mọi người không thích ông Lỗ Tấn (Lu Xun-鲁迅), Chu Ân Lai nghĩ Quách Mạt Nhược sẽ là người phù hợp với vai
trò cách mạng văn hóa. Vì vậy, trong tuần đưa ra kiến nghị với Ủy ban Trung
ương CPC, đến mùa hè năm 1938, Trung ương Đảng CPC quyết định: Quách Mạt Nhược
kế nhiệm Lỗ Tấn, lên làm lãnh đạo cuộc cách mạng văn hóa Trung Quốc.
Tháng 10 năm 1938 tại Vũ Hán, đêm trước đó Quốc Dân Đảng đánh bại
quân đội Trung Cộng, Quách Mạt Nhược sơ tán với Chu Ân Lai, rời khỏi Trùng
Khánh. Ngày 11 tháng 1 năm 1940, bản tin hàng ngày của "Tân Hoa Xã" của
Tưởng Giới Thạch loan tải: "Thậm chí người ta nói Trung Cộng không tốt, và
rất nguy hiểm. Mặt khác, có thể nói Quốc Dân Đảng thay mặt cho sức mạnh của người
dân, đó là tỷ số cao như nước sông Dương Tử".
Tháng 9 năm 1940, Tưởng Giới Thạch đột nhiên ra lệnh trục xuất
Quách Mạt Nhược ra khỏi Ủy ban quân sự, vị trí thứ ba trong Văn phòng
Chính phủ Quốc-Cộng, ông yêu cầu nhân viên Tổng cục Chính trị, Hội đồng quân sự,
và Ủy ban thiết kế chuyển nhiệm tham gia vào Quốc Dân Đảng. Quách Mạt Nhược
xúi giục một số lượng lớn trong giới văn học và nghệ thuật đệ đơn từ chức. Chu
Ân Lai và Trương Trị Trung (Zhang Zhizhong) giám đốc chính trị tìm cách thuyết
phục Tưởng Giới Thạch (Chiang Kai-shek) triệu tập Quách Mạt Nhược,
Vương Hàn Sinh (Yang Hansheng), người đã từng công bố thành lập Tổng
cục Chính trị của Ủy ban công tác văn hóa, đứng đầu là Quách Mạt Nhược
không thể tham gia với Quốc Dân Đảng, bởi lý do Cục miền Nam quyết định "Ủy
ban Trung ương Trung Cộng CPC" chấp nhận thực hiện bởi các cơ quan chính
phủ cùng ký tên đấu tranh hợp lý và hạn chế thuận lợi để mở rộng ảnh hưởng mặt
trận thống nhất chống Nhật.
Ngày 07 tháng 12 năm 1940, Ủy ban thành lập công tác văn hoá, quy
định rằng: Văn bản chỉ định công đoàn văn hóa nghiên cứu chuyên năng, không được
thực hiện tham gia vào các công tác chính trị. Quách Mạt Nhược Chủ tịch
công đoàn, Dương Hàn Sinh (Yang Hansheng), Tạ Nhân (Xie Zhao) làm Phó Chủ tịch,
Ban chỉ đạo Chu Ân Lai, ngoài ra còn có Trầm Nhạn Băng, Tiễn Bá Tán (Jian
Bozan), Hồ Phong (Hu Feng), Đào Hành Tri (Tao), Hầu Ngoại Lư, Vương Côn Lôn
(Wang Côn Lôn) và 40 người khác tham gia, số người trong tổ chức văn đoàn
nghiêng về phía Trung Cộng.
Đặc biệt Vương Côn Lôn thường xuyên tổ chức những buổi truyết
trình nghệ thuật, văn hóa, các vấn đề quốc tế, và hội thảo các hình thức khác
nhau theo chỉ thị của Cộng sản. Ngay sau đó, đột biến xảy ra giữa Hoàn Nam Sự
và Quách Mạt Nhược về hình thức sinh hoạt quá đỏ.
Giang Nam (Jiangnan) cho là sinh hoạt không trung thực, như vậy sẽ
có một trang lịch sử văn học đỏ, bất công, xấu xa, loài người lo lắng không thể
chấp nhận, giọt nước không thể lau khô, đôi môi không nở nụ cười, kêu gọi mọi
người tạm thời quên đi nỗi khó khăn và hận thù.
Trái lại, Văn phòng phía Nam của Trung Cộng (CPC) phòng ngừa sự cố
lần thứ hai có thể lặp lại, vội sơ tán một nhóm trí thức, văn nghệ sĩ cánh tả đến
Diên An, Trùng Khánh, Quế Lâm, Côn Minh và Hồng Kông, riêng Quách Mạt Nhược
được lệnh ở lại Trùng Khánh, tiếp tục chủ trì các văn đoàn. Chu Ân Lai hướng dẫn
các công đoàn "cần nghiệp, cần học, cần giao hữu", hạn chế hoạt động.
Năm 1941, Chu Ân Lai sắp xếp Dương Hàn Sinh (Yang Hansheng) cố ý tổ chức chiến
dịch lộn xộn những ngày kỷ niệm chính trị quốc gia làm sự cớ thúc đẩy một biến
động văn hóa "Xô-Đức thất bại chiến tranh", giai đoạn này có những
người ra khu, như Tôn Khoa (Sun Ke), Thiệu Lực Tử (Shao), Trần Bố Lôi (Chen mỏ),
Trương Trị Trung Zhang Zhizhong, Trương Đạo Phiên (Zhang Daofan), Phùng Ngọc Tường
(Feng), Trầm Quân Nho ( Shen Jun-ru), Hoàng Viêm Bội (Huangyanpei), Đặng Sơ
Dân, Tiễn Bá Tán (Jian Bozan), Chương Bá Quân (Zhang Bojun), La Long Cơ
(League), Vương Côn Lôn (Wang Côn Lôn), Khuất Vũ (Qu Wu). Hoàng Kỳ Tường (Huang
Qixiang), bởi Chu Ân Lai tài trợ một số kinh phí di chuyển cho 40 tên trí thức
văn nô đến Diên An.
Quách Mạt Nhược tạo ra hai mươi lăm năm cuộc đời văn hóa Cộng
sản, Lỗ Tấn tự xưng cầm đầu phong trào văn hóa quân đội cách mạng. Lỗ Tấn là một
gia sư văn hóa mới. Quách Mạt Nhược là tổng chỉ huy của phong trào văn
hóa. Cho thấy nền văn học Quốc-Cộng trong thời chiến tranh không lấy gì sáng sủa
cho nước Trung Hoa. Nó không giống như Phong trào Nhân Văn Giai Phẩm
(NVGP) của Việt Nam, họ là những người sống trong chế độ Cộng sản, nỗ lực
thành lập phong trào tranh đấu vì tự do, dân chủ của giới văn nghệ sĩ và trí thức
miền Bắc có tầm vóc lớn lao hơn, khởi xướng đầu năm 1955, và bị chính thức dập
tắt vào tháng 6 năm 1958.
Huỳnh Tâm
Tham khảo :